کد آهنگ

تاریخ انتشار : شنبه ۱۵ مهر ۱۳۹۱ ساعت ۱۲:۰۱

وزیر امور خارج پیشین «کاندولیزا رایس»، وزیر دفاع پیشین «ویلیام پری»، «کارل آیکن بیری» فرستاده پیشین ایالات متحده در افغانستان به مسائل مربوط در این حوزه پرداختند. پیش از آن نیز «جان ال هنسی» رئیس دانشگاه استنفورد و «لسلی اس برلوتیس» رئیس آکادمی هنر و علوم آمریکا سخنران آغازین این نشست بودند.

رئیس آکادمی هنر و علوم آمریکا اظهار داشت: «شهروندان تحصیل کرده و فرهیخته سرچشمه دمکراسی مقتدر می باشند. از میان این شهروندان رهبران ما پدیدار خواهند شد. این نشست ها فرصتی را ایجاد خواهد کرد تا بر این موضوع تمرکز کنیم که آمریکا چگونه می تواند مهارت و ظرفیت های مورد نیاز برای مشارکت کامل در جامعه بین الملل را گسترش دهد. مهارت ها و ظرفیت هایی که در بطن علوم انسانی و علوم اجتماعی پرورش می یابد. رهبران سیاست خارج و روابط بین الملل آمریکا آمادگی خود در خصوص همکاری با اعضای این کمیسیون با توجه به حضور پر قدرت آمریکا در جهان را اعلام کرده اند. آمریکا به عنوان یک ملت واحد و شریک در اقتصاد جهانی نیازمند درک گوناگونی و حساسیتهای فرهنگی از دیدگاه های مختلف می باشد.»

برای حفظ اقتدار ملت آمریکا در جهان، همه باید از برنامه ها و سیاستگذاری هایی که به ترویج آموزش همگانی درباره جهان و انسان ها می انجامد، حمایت و پشتیبانی کنند.

به منظور پیش برد این هدف گزارش این کمیسیون شامل توصیه های جدی در خصوص پیشرفت آموزش و پرورش، حوزه های مختلف مطالعاتی، زبان های خارج و روابط بین الملل می باشد.

نشست استندفورد بخش مهم فعالیت این کمیسیون می باشد. این گفتگوها درک جدیدی از چگونگی عملکرد علوم انسانی در روابط بین الملل در تمام سطوح را به اعضا می دهد.

رئیس دانشگاه استنفورد «جان هنسی»، «لوئیس اچ بریسون» رئیس سابق «جی پاول گتی تراستی»، «لسلی اس برلوتیس» رئیس آکادمی هنر و علوم آمریکا در این نشست شرکت داشتند. محورهای گفتگوی این نشست درباره جامعه مدنی، تحصیلات اولیه، آموزش مادام العمر و فرهنگ توسعه اقتصادی بود.

تحلیل:
در باب رصد «نقش علوم انسانی در روابط بین الملل، امنیت ملی و رقابت جهانی» توجه به نکات ذیل خالی از لطف نیست:
۱. دستور برگزاری این نشست از سوی «کنگره ایالات متحده امریکا» صادر شده است. این نکته زمانی مهم می شود که یاد آوری گردد وقتی در بحبوحه فتنه سیاسی – فرهنگی سال ۱۳۸۸ رهبری هوشمند انقلاب اسلامی ایران حضرت امام خامنه ای (مد ظله العالی) ضرورت تحول در علوم انسانی را خواستار شد؛ بسیاری از دولتمردان غربی به صورت علنی و یا ضمنی ایران اسلامی را متهم به سیاسی کردن علم نمودند. حتی در داخل نیز برخی چهره های سیاسی و فرهنگی به عمد یا به غفلت از دستوری دانستن علوم انسانی گله کردند.در حالی که به نظر صاحب این قلم در عین احترام به فضای علمی، هرگز نباید از نسبت وثیق فرهنگ و سیاست غفلت داشت. زیرا همانگونه که این نشست گواهی می دهد در کشورهای قدرتمند غربی نیز این سیاست است که در تعیین نقشه راه حرکت علمی – فرهنگی نقش اصلی را بازی می کند.

۲. یکی از دستورکارهای اصلی این نشست «چگونگی تقویت جایگاه این کشور در جهان» شمرده شده است. این مهم به وضوح به این معنی است که سیاستمداران مغرور ایالات متحده – نظیر رهبران برجسته سیاست خارجی، دفاع ملی و دیپلماسی بین المللی که در این نشست به ظاهر فرهنگی حضور پر رنگ داشته اند – خود به خوبی از زوال جایگاه این کشور در نظام بین الملل آگاه بوده و در پی راه حلی برای افول ابرقدرتی امریکا هستند.

۳. این نکته که دست اندر کاران این نشست «برتری ملی در حوزه علوم انسانی و علوم اجتماعی» را اصلی ترین راهکار «تقویت جایگاه این کشور» در جهان می دانند نیز خود به خوبی به نقش بی بدیل علوم انسانی – به عنوان یک مولفه فرهنگی – در تعیین جایگاه سیاسی یک کشور اشاره دارد. به بیان دقیق تر پیش فرض این نشست این است که اگر کشوری جایگاه برتر خود در حوزه فرهنگ – علی الخصوص علوم انسانی – را از دست بدهد؛ هرگز نخواهد توانست جایگاه برتر خود در حوزه سیاست را در نظام بین الملل حفظ نماید.

۴. کلام «رییس آکادمی هنر و علوم امریکا» در این نشست مبنی بر اینکه«شهروندان تحصیل کرده و فرهیخته سرچشمه دموکراسی مقتدر می باشند.» نیز نیاز به تفسیر درخور دارد. به این بیان که از آنجا که پارادایم حاکم بر فضای این نشست علوم انسانی است؛ می توان مدعی شد که مراد ایشان از «شهروندان تحصیل کرده و فرهیخته» دانشجویان حوزه علوم انسانی در کشورهای مختلف است. مقصود از «دموکراسی مقتدر» نیز مهندسی افکار عمومی برایتامین مقتدرانه و تضمینی منافع ایالات متحده امریکاست. بر این اساس می توان این جمله را به نوعی اعتراف به نقشی دانست که فارغ التحصیلان علوم انسانی غربی در سرپرستی اجتماعی کشورهایشان برای تامین منافع غرب در اقصی نقاط عالم بر عهده دارند. ادامه جمله این شخص، بزرگترین موید این تحلیل است. آنجا که می گوید: «از میان این شهروندان، رهبران ما پدیدار خواهند شد.»

۵. شرکت برخی چهره های سیاسی – امنیتی کار کشته امریکا نظیر وزیر خارجه پیشین «کوندا لیزا رایس»، وزیر دفاع پیشین «ویلیام پری»، فرستاده ویژه امریکا به افغانستان «کارل آیکن بیری» نیز این نکته را روشن می کند که در ایالات متحده سیاستمداران – و حتی نظامیان - خوش سابقه، بعد از فراغت از فعالیت های اجرایی هیچ ابایی از مشارکت در کارهای بنیادی بر اساس تجربیات اجرایی خویش ندارند. امری که متاسفانه در کشور جمهوری اسلامی ایران نسبت به آن غفلت شده است. در صورتی که می توان به جای اصرار بر ادامه مسولیت های اجرایی افراد سیاسی یا نظامی – امنیتی خوش سابقه از بسیاری از ظرفیت های ایشان بعد از اتمام دوران مسوولیتشان در سایر حوزه ها استفاده نمود. زیرا چه بسا شخصی دیگر توانایی کارهای سنگین اجرایی را نداشته باشد ولی تجربیاتی که از سالها کار اجرایی موفق اندوخته است در حوزه های مبنایی تر بسیار کارآمدی داشته باشد.

۶. در هر حال عنوان این نشست که به تاثیر علوم انسانی در روابط بین الملل، امنیت ملی و رقابت جهانی پرداخته است؛ خود گویای نقش بی بدیل علوم انسانی در شکل گیری مولفه های قدرت یک کشور است.
علی میثمی تهرانی