کد آهنگ

به دنبال طرح  پیچ تاریخ و تغییر هندسه جدید جهانی و احیای هویت اسلامی در جهان و در خواست امام خامنه ای برای تماشاگر نبودن  حوزه و دانشگاه و نقش آفرینی در این عرصه مصاحبه ای با حجت السلام و المسلمین جعفر حسینیان که از صاحب نظران فرهنگی می باشند در تبیین این مسئله صورت گرفته ودر آن گمانه ها واحتمالاتی تولید شده که برای اطلاع و بررسی عرضه می گردد.

1.   تبیین پیچ تاریخی از منظر فلسفه تاریخ

 برای تحلیل صحیح حوادث تاریخی ابتدا باید یک رویکرد فلسفی کلامی به حرکت جهان هستی داشته باشیم و آن توجه به مسئله فلسفه تاریخ ماست . در نگاهمان به آینده باید قاعه مند حرکت کنیم ، تا آینده را نبینیم نمی توانیم حرکت فعلیمان را تنظیم کنیم.

در صدر اسلام قرآن مجید حرکت زیبایی رابیان می دارد:  در سوره روم بسم ا... الرحمن الرحیم الم غلبت الروم فی ادنی الارض و هم من بعد غلبهم سیغلبون فی بضع سنین ....

در جریان فشار ها وزحمات جنگ خندق که سربازان اسلام به تخته سنگ سختی برخورد کردند، آمدند سراغ پیامبر گفتند یا رسول الله این سنگ گیر کرده بیایید یک کاری بکنید، حضرت آمدن خودشان، کلنگ اول را که زدند در آن شرایط بحرانی و سختی که داشتند حضرت چیز هایی را دیدند در اثر برخورد کلنگ به سنگ که حضرت حوادث آینده را مطرح کردند که همه متعجب شدند . که ما روم را می گیریم بر ایران  غلبه پیدا می کنیم همین مسائل هم اتفاق افتاد .  خدای متعال در همین شرایط بحرانی وسختی ها، وعده ها ی بسیار بزرگی را داده است. شما نگاه کنید وقتی حضرت موسی کلیم(ع) که  قرآن می فرماید وقتی حضرت حرکت کردند همراه با همسرشان که می خواست وزن حمل بکند بودند، در نیمه شب ،در بیابان، یک زن باردار!! آن موقع خدا می گوید انی انا ربک اذهب الی فرعون انه طغی . الان به تو ماموریت دادم که با فرعون درگیر بشوی ظاهر قضیه این است که همه حادثه ها متوجه واقعه فعلی باشد که بر حضرت موسی (ع) کلیم اتفاق افتاده است . ما هم باشیم به نظرمان می رسد که الان نجات این زن و بچه از همه اولویت دارد که کمک شود تا این زن باردار وضع حمل کند . اما خدای کریم دراین شرایط بحرانی و سخت نبوت را بر پیامبرش عرضه می کند و به ایشان می گوید و به سمت آن حرکت بزرگ تاریخی و آینده ها را برای ایشان ترسیم می کند.براساس فلسفه تاریخ ما، مقاومت ها تعیین کننده است بازکننده افق های آینده حرکت انسان هاست هر چه درجه مقاومت و سطح مقاومت بیشتر باشدچه  در انسان وچه در جامعه آن وقت آن نوید و بشارتی را که خداوند متعال به انسان می دهد دامنه وسیع تر قلمرو بزرگ تر و افق روشن تری خواهد داشت. شما ببینید اگر انسان با اولین درد از پا در بیایدو نتواند تحمل کند این معنیش این است که در مقابل بیماری های سخت تر مقاوم نیست، این توانمندی ورود به ابتلائات سخت تر را ندارد . جامعه هم همین طور است هر چه درجه آزمایش سخت تر باشد یسری که بعد از عسر واقع می شود زیباتر، وسیع تر و کارگشاتر است . دامنه گسترده تری خواهد داشت و همان طور که عرض کردم در همین حوادث است که میزان مقاومت و به اصطلاح چگالی مقاومت اجتماعی سنجیده می شود وقتی این چگالی سنجیده شد آن جوایز و آن یسری که بعد از عسرها اتفاق می افتد، در همان حادثه رقم می خورد این طور نیست که ما یک شب قدری گذرانده باشیم و بگوییم تایک سال تاَمینیم بلکه بعد از آن شب قدر همواره آن اراده توبه پذیری و بازگشت به سمت خدای متعال باید باشد و این اراده است که باید رشد بکند . این اراده است که تکلیفش در شب قدر مشخص می شود و نظام علیت که نیست که بگوییم یک شب قدری بر شما گذشته است بگوییم تا یک سال دیگر هیچ مشکلی ندارید.نه هر چقدر مقاوم تر و ایستاده باشد این گشایش بزرگ تر است .حالا بر جامعه اسلامی هم قدرهایی گذشته است و حوادثی از پرتو این قدر ها سر راه جامعه اسلامی قرار گرفته است با مقاومت ها باید از سر این حوادث عبور بکنیم این حوادث بزرگیش نشان دهنده آن عرصه ظهوری است که در آینده ان شا الله مسلمین منتظرش هستند. هر چه حوادث بزرگ تر باشد آن عرصه ظهور وسیع تر است، تا جایی که خود حضرت ظهور می کنند و آن درجه ظهور هم به میزان مقاومت ها تعریف می شود یعنی حوادث کوچک وبزرگی که با اراده اجتماعی حول محور ولی رقم می زنیم در دوری یا نزدیکی ظهور اثربخش است و مقدرات را عوض می کند .

2 . نتیجه سستی در انجام وظیفه

 عرفا گفتند که ظهورات خفی و جلی داریم و ظهورات خفی و جلی تا برسد به اجل، نسبتش یک مرتبه هایی دارد و خدای نکرده اگر وسط راه، مسیر عوض کنیم یا از مقاومت  دست برداریم یا چرب و شیرین های زندگی انسان را اسیر خودش بکند زمین گیر کندآن وقت این ماموریت ومسئولیت را خدای متعال در تاریخ پیوست نکرده است به تک تک جوامع،  بلکه آن حادثه باید اتفاق بیفتد منتهی از دوش این جامعه برداشته می شود و روی دوش جامعه دیگری گذاشته می شود قرآن هم می فرماید که اگر رو برگردانید از ما ، ما آن را از شما می گیریم و به دوش جامعه دیگری که آن ظرفیت را دارند می گذاریم ویژگیشان این است آن ها اذله علی المومنین اعزه علی الکافرین.شما در مقابل کفار خدای نکرده خودتان را ذلیل کردید، ترسیدید، حصر اقتصادی سبب شد که شما دست و پایتان بلرزد تمنیّات دنیا شما را تحریک کرد که دست از مقاومت و مسئولیتتان بردارید،اما این مسئولیت باید طبق فلسفه تاریخ اتفاق بیفتد. آن ماموریت بزرگ ( رهبری جهانی )  از شما گرفته می شود و به عده دیگری داده می شود و شما باید از آن ها تبعیت بکنید. به هر حال این حادثه ای است که باید در تاریخ اتفاق بیفتد . یعنی فلسفه تاریخ بیانگر اهدافی است که خدای متعال در مسیر حرکت عالم دارد مدیریت می کند در هر مرحله تا به آن نتیجه برسد . آن وقت به میزانی که افراد خودشان را به این مسیر نزدیک کنند ارزشمند شده و وزن پیدا می کنند و در تاریخ و این ها در آینده جهان می توانند مدیریت اجتماعی را به دست بگیرند و اگر خودشان را عقب بکشند آن افتخار ازشان سلب می شود .

2.      مفهوم پیچ تاریخی

این بحثی را که مقام معظم رهبری فرمودند انسان احساس می کند ایشان در متن حوادث اند  و حوادث را از نزدیک دارند لمس می کند در حالی که عده ای  این حس و درک را در این سطح را ندارند ایشان ازاین حوادث تعبییر به یک پیچ تاریخی می فرمایند . پیچ تاریخی معمولا به شرایطی گفت می شود که فرهنگ جهانی دارد ارتقا پیدا می کند،  یعنی از یک سطح ماده گرایی به سمت معنویت گرایی پیش می رود . از سطح تعلق به اسباب یواش یواش دارد کنده می شود به سمت خدا محوری ، دین محوری ، معاد محوری ،توجه به باور های دینی ، نقش دین داری در هدایت های اجتماعی دارد نزدیک می شود.این پیچ تاریخی است.

3.      پیچ های تاریخی گذشته

 ما اگر در کل تاریخ بخواهیم پیچ های تاریخ را تا زمان پیامبر گرامی اسلام(ص) که ختمی مرتبت باشند، اجمالا مورد مطالعه قرار بدهیم 3 تا پیچ تاریخی داشتیم(البته تکمیل شناسایی،ابعاد،اجرا،سطوح و... این بحث نیاز به مطالعات و تحقیقات گسترده دارد) . پیچ اول که از نوع موضوعات عینی بود همه سنخ معجزات پیامبران برای اثبات حقانیت خود و پیشبرد جبهه توحید و ارتقا وجدان های عمومی  هم در همان راستا بوده است مثل اژدهای حضرت موسی(ع) ومعجزه حضرت صالح(ع) که شتر را از دل کوه بیرون آوردند. از این مرحله که عبور کنیم، در تاریخ تحولی واقع می شود و آن تحول، بشریت را آماده ی ورود به ابتلائات و معجزات جدیدی می نماید. وارد معجزات حضرت عیسی (ع) شد و آن زنده کردن مرده ها بودکه از سنخ مادی معنوی بود،  و قتی به پیامبر گرامی اسلام(ص) می رسیم لازمه بلوغ بشر هست در حقیقت معجزه از سنخ فرهنگی است لذا معجزه اصلی ایشان قرآن کریم است. در اینجا یک پیچ بزرگی برای بشر اتفاق می افتد بشر وارد یک مرتبه جدیدی از معرفت شناسی نسبت به هستی شده است لذا کتاب خدا از سنخ کلمات و مفاهیم است. از آغاز تاریخ نبوت حضرت ختمی مرتبت (ص) هم باز 3 تا پیچ را ملاحظه می کنیم یک پیچ ابتلا به غدیر بوده است که متاسفانه با سقیفه انحراف جهت تاریخی به وقوع پیوست  واین امر تا عاشورا که پیچ جدیدیست ادامه یافت دراین مدت اصلاح جهت صورت گرفت که آثار آن اصلاح تا حالا ادامه دارد.در پیچ دوم  از بعد از عاشورا تا امام موسی کاظم(ع) منابع و معارف شیعی توسط حضرات معصومین تولید و انتشار می یابد ومنزلت خاص خود را در بین مسلمانان پیدا می کنددراین سطح  رشد وابتلائی که اتفاق می افتد از نوع فرهنگی است بشر معرفتش نسبت به حقایق عالم مدام دارد ارتقا پیدا می کند یعنی متوجه می شود با تکیه با امام معصوم کلمات وحی حقایق وجهان را باید تفسیر کند کلمات وحی را معنا بکند و در فهم حوادث عالم بایستی با ولایت ائمه اطهار (ع) کار را جلو ببرد. در پیچ سوم که از زمان امام موسی کاظم(ع) و امام رضا(ع) شروع شد، این گرایش ومعرفت تثبیت شده که پایه و اساس دین ولایت و حاکمیت ولایت الهیه است.لذا در زمان امام هادی (ع)با تثبیت ولایت در بدنه اصلی شیعه این جریان تبدیل به مدل شبکه وکالت حول ولایت معصوم(ع) می شود. در عصر غیبت این رسالت با هدایت های خود حضرات معصومین (ع) بر دوش فقهای شیعه گذاشته شده است  اما تازمان صفویه تبدیل به دولت نشده بود. در زمان صفویه یک دولت التقاطی شیعی شکل گرفت و تدریجا بسترهای شکل گیری حکومت اسلامی بر محور فقهای شیعی مهیا شد و در ادامه با ارتقا سطح دین داری جامعه شیعه اجمالا نظام اسلامی بر محور ولایت فقیه شکل گرفته است ومراحل آن در حال طی شدن و شکل گیری است و در صدد ایجاد بستر تحقق کامل ولایت الهیه معصومین (ع) در کل جهان می باشد.این مرحله تا وقوع پیچ آخر که ظهورامام زمان(عج) -ان شاا.. تعالی-  است ادامه پیدا می کند.

4.      برخی شاخصه های پیچ تاریخی امروز

 اما حالا دارد یک پیچ بزرگی مطرح می شود وآن رویکرد اجتماعی بشر به سمت محوریت دین است یعنی بشریت دارد لمس می کند دین نه تنها در عرصه فردی بلکه در عرصه مدیریت اجتماعی نیز باید محوریت پیدا کند لذا آن پیچ تاریخی این است. بشر یک نحوه خستگی از عقل گرائی مفرط خودش پیدا کرده است از عقل خود بنیاد خودش خسته شده است، آن عقلی که ادعا می کرد می تواند بشر را در همه حوادث مدیریت کند ومی تواند انسان را به درجات عالی کمال برساند آن به عجز رسیده است و دارد عجز خود را ابراز می کند . و این معجزه ای است که عقل به عجز رسیده است( عقل سنجشی منظور است ) عقل ابزاری که همه چیز را مادی تفسیر می کند در مدیریت های اجتماعی به بن بست رسیده است. حالا یک پیچ این جا واقع می شود این پیچ منظورش این است که مسیر دارد عوض می شود جهت دارد عوض می شود . جهت ارتقائی هم است یعنی این که در عینی که جهت دارد عوض می شود ارتقا هم دارد پیدا می کند در حرکت به سمت قله ها هستیم نه این که حرکت به سمت پایین دره داشته باشیم نه حرکت به سمت بالاست . در این حرکت به سمت بالا گاهی مستقیم الخط یکنواخت است گاهی یک نرخ شتابی پیدا می کند این شتاب در حقیقت آن پیچ تاریخی است؟؟ که حضرت آقا دارند به آن  اشاره می کنند یعنی درک بشر از شناخت وضعیت و پیش بینی نسبت به آینده  عاجز شده است . حالا نمونه هایی هم در انقلاب اسلامی دارد(بنی صدر،منافقین،جنگ،فتنه ها،ترور،اصلاحات)یعنی این 30 سال این ها با همه امکانات نرم افزاری و مغزافزاری و سخت افزاری خودشان وارد میدان شدند و نتوانستند حرکت اجتماعی رهبران الهی را پیش بینی کنند و انقلاب توانست با امداد الهی حوادث را به نفع توسعه اسلام در داخل وجهان رقم بزند.این دلیل بر این است که مدیریت الهی متکی به یک پایگاهی است که آن پایگاه قدرت فراتر است و دست برترنسبت به شناسایی حوادث آینده ، همچنین قدرت حادثه سازی دارد.

5.      الزامات عبور از این پیچ تاریخی

حال عقل خود بنیاد و خرد متکی به خود و خرد استقلالی ازعهده پیش بینی و کنترل روند رو به رشد انقلاب اسلامی برنیامد، معنیش این است که باید خردی جمعی را تعریف بکند متکی بر دین ومتصل به حقایق وحیانی تعریف شود . پای وحی در مدیریت کلان اجتماعی باید باز بشود . الحمدلله مقام معظم رهبری با توجه به این معانی این مدیریت را در جامعه دارند انجام می دهند و مواضع خودشان را نسبت به حرکت هایی که کفار دارند می کنند، دست و پاهایی که می زنند اعلان و به تعبیری آن ها در انفعال قرار گرفتند . واقعا رهبری دارند به خوبی با حادثه سازی های کلان میدان های جدیدی را باز میکنند.

اما واقعا دست ایشان تنهاست نه به معنای این که ایشان دنبال سرباز می گردد . سرباز داریم ما سرداران فرهنگیمان بایستی اول مسلح بشوند به ابزار ویژه . به ابزاری که متناسب با شرایط مدیریت جهانی امروز هست . یعنی قدرت های نرم را بتوانند فعال بکنند . آن منطقی که مدیریت این نرم افزار ها را در عرصه های مختلف علمی، فلسفی، عرفانی، سیاسی، فرهنگی و اقتصادی در همه بخش ها می تواند متکفل بشود آن ها را مجهز بکنند.